PROGRAMME - Seminarieruimte hal 5

Paardensport Toegankelijk voor iedereen? - VZW SL-Stable Op Stap

 Paardensport toegankelijk voor iedereen?

Welk kind droomt er niet van paardrijden? Op de rug van deze prachtige dieren met wapperende manen doorheen open velden galopperen. Over de moeilijkste hindernissen springen of een prachtige Kür op muziek rijden. Of gewoon uren borstelen en knuffelen met deze harige bolletjes onvoorwaardelijke vriendschap… Paarden zijn magisch. Maar is de paardensport toegankelijk voor iedereen?
Zullen we de paardensport eens vanuit een ander daglicht benaderen? Wat is de meerwaarde van het paard voor personen met een sociale, psychische, mentale, motorische of emotionele beperking? Ook deze mensen dromen…kan het paard binnen een therapeutische setting waardevol zijn?
We bekijken even de verschillende domeinen waarop het paard een goed medium kan zijn binnen de ondersteuning van mensen met een beperking.
Het bewegingspatroon van het paard in stap is driedimensionaal. Dankzij deze stapbeweging wordt er gewerkt aan de regulatie van de spiertonus. Ledematen die symptomen van hypotonie vertonen worden gestimuleerd, ledematen die symptomen van hypertonie vertonen worden geïnhibeerd. En dit op een leuke manier, paardrijden. De warmte die de rug van het paard afgeeft stimuleert ontspanning van de spieren. Wanneer een cliënt met een enorme spasticiteit in bovenste- en onderste ledematen uit zijn rolstoel getilt wordt, samen met zijn therapeut in duo-zit op het paard zit en na 5 à 10 minuten rondstappen zijn benen en armen kan ontspannen, zijn rompstabiliteit zo toeneemt dat hij met beperkte ondersteuning zit, dan is dat een magisch gevoel voor deze persoon.
Vooroordelen? Paarden functioneren zonder. Blond of bruin, rijk of arm, met of zonder beperking, voor het paard is iedereen gelijk.
Paarden zijn krachtige dieren. Ze stralen zeer veel charisma uit. Is het niet magisch wanneer we erin slagen om met hen aan de slag te gaan met of zonder zadel? Een persoon met een mentale beperking die zijn paard uit de stal neemt en naar de poetsplaats brengt en ziet dat het paard volgt vol vertrouwen, of diezelfde persoon kan zijn paard duidelijk maken dat hij een bepaalde figuur in de piste wilt rijden en deze figuur ook daadwerkelijk gereden wordt? Zelfvertrouwen neemt toe, fier op wat hij kan. De groei van allerlei vaardigheden wordt gestimuleerd.
Communiceren doen paarden door middel van lichaamstaal. Ze recepteren gedrag. Ze “lezen” hoe we ons voelen, observeren ons gedrag en gaan hier adequaat op reageren. Ze vormen een spiegel van ons innerlijk en kunnen ervoor zorgen dat we gaan nadenken over ons eigen handelen. Een hypersensitief meisje vertelt dat ze angstig is om de speelplaats over te steken omdat het te druk is, de vele kinderen rondom haar vormen een bedreiging want iedereen kijkt naar haar en ze voelt zich enorm onzeker. Maar wanneer we samen naar de kudde pony’s wandelen en haar gevraagd wordt om die gevlekte pony uit de kudde te halen, wandelt ze zonder probleem doorheen de 15 pony’s om net die gevlekte pony te halen. Na een mooi reflectiemoment vergelijkt ze de speelplaats met de kudde pony’s en verandert haar onzekerheid in kracht. De volgende dag wandelt ze de speelplaats over en zijn de kinderen geen kinderen maar pony’s in de weide.
Paardrijden is eveneens een sociaal gebeuren. Het paard en de beleving er rond vormen een gespreksonderwerp of een heus groepsgebeuren. In de zorginstelling wordt hun medaille met foto opgehangen, medaille die ze kregen tijdens de wedstrijd waar ze aan deelnamen. Cliënten helpen elkaar tijdens de sessies door bijvoorbeeld het paard aan het touw vast te houden zodat de therapeut dichter bij de cliënt, die op het paard zit, kan stappen. Of er wordt in groep een 4 uurtje gegeten na het rijden alvorens terug te keren naar de zorginstelling; maar eerst krijgen de paarden natuurlijk allemaal een appeltje.
Het paard vraagt ook verantwoordelijkheid en zorg. Stallen uitmesten of strooien, voederen, hooi geven, paarden naar de weide brengen of het materiaal onderhouden,… Vele van deze handelingen behoren tot de dagelijkse zorg en die door iedereen kunnen uitgevoerd worden volgens ieders eigen tempo en eigen kunnen en dit met of zonder begeleiding. Wie is er niet blij als zijn paard een kraaknette stal met vers stro, water en hooi heeft om de nacht door te brengen? Het geeft veel voldoening, vraagt verantwoordelijkheid en volharding, alweer enkele prachtige vaardigheden.
Vormen paarden een meerwaarde voor personen met een beperking? Ja zeker !
Maar Is de paardensport nu toegankelijk voor iedereen? Jammer genoeg niet. Paarden correct onderhouden en verzorgen vraagt aanzienlijke financiële middelen wat van de paardensport een dure sport maakt. En net deze personen voor wie paarden een enorme meerwaarde kunnen bieden, hebben vaak niet voldoende kapitaal om eraan deel te nemen. Zullen we samen bouwen aan een paardensport die wel toegankelijk is voor iedereen?



Top